Της Βιολέττας Μπούσιου
Ο μητροπολίτης Κορυτσάς Ιωάννης σε ένα εξαιρετικό κήρυγμα, που άκουσα πρόσφατα σε μοναστήρι της περιοχής μας, μεταξύ άλλων είπε ότι ο αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος αναφέρει συχνά στις ομιλίες του πως το αντίθετο της αγάπης δεν είναι το μίσος αλλά ο εγωισμός.
Η φράση αυτή με συνεπήρε, γιατί -κατά την γνώμη μου- εμπεριέχει την βασική αιτία της κατάπτωσης της σύγχρονης κοινωνίας. Ο δυτικός πολιτισμός, που κατοχύρωσε πανηγυρικά τα ατομικά δικαιώματα, καλλιέργησε τον εγωισμό μας σε τέτοιο βαθμό, που κατέστησε τον άνθρωπο, σταδιακά, σε ένα πρόσωπο που νομιμοποιείται να επιδιώκει αποκλειστικά την ικανοποίηση του ατομικού του συμφέροντος.
Και να σκεφτεί κανείς ότι ο πρώτος καταστατικός χάρτης ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο, που έγινε από τον Κύρο, τον πρώτο βασιλιά της αρχαίας Περσίας (μετά την κατάκτηση της Βαβυλώνας από τα στρατεύματά του) και καταγράφηκε με σφηνοειδή γραφή στον Κύλινδρο του Κύρου το 539 π.Χ., σηματοδότησε την μεγαλύτερη πρόοδο για την ανθρωπότητα, αφού ο Μέγας Κύρος με την νομοθεσία του απελευθέρωσε τους σκλάβους της Βαβυλώνας, διακήρυξε ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν τη θρησκεία τους και εδραίωσε, επίσης, την φυλετική ισότητα.
Συνάγεται επομένως ότι ενώ η κατοχύρωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων που στηρίχθηκε, αρχικά, στα ανθρωπιστικά αισθήματα ενός σοφού βασιλιά και κατόπιν στους αγώνες των λαών, μακροπρόθεσμα, με την αυτονόητη συνταγματική κατοχύρωση των ατομικών δικαιωμάτων, εμμέσως πλην σαφώς κατέληξε να «νομιμοποιεί» παράλληλα και την εγωιστική φύση του ανθρώπου, που καλλιεργεί την απληστία, την σκληρότητα, την αδικία και την εκμετάλλευση των άλλων.
Και μπορεί συνταγματικά, στην σύγκρουση μεταξύ ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, να προηγούνται τα κοινωνικά, όμως στην νοοτροπία μας αυτή η διάκριση δυστυχώς για τους περισσότερους έχει καταργηθεί. Και το χειρότερο είναι ότι η νέα γενιά, μέσα στην δικαιολογημένη αγωνία της για το δικό της μέλλον, όλο και περισσότερο ενδίδει στην ικανοποίηση του προσωπικού της συμφέροντος και στην καλλιέργεια του εγωισμού.
Όμως, αν δεν αποδεχθούμε όλοι οι άνθρωποι έγκαιρα την άποψη του Αριστοτέλη που μας επισημαίνει ότι: «Ο εγωισμός είναι ένα πάθος ολέθριο», πολύ σύντομα δεν θα νομιμοποιούμαστε ηθικά να κατηγορούμε τους άλλους ούτε για την εγκληματικότητα, ούτε για την ηθική παρακμή της σύγχρονης κοινωνίας μας, αφού αυτή η κοινωνία είμαστε εμείς.
