Ο Στέλιος Παπαλαμπρόπουλος είναι το πρόσωπο πίσω από το St. Patrick’s Day στα Γρεβενά. Τα Χρονικά Δυτικής Μακεδονίας μίλησαν μαζί του για το φετινό Φεστιβάλ.
- Ιρλανδία και Γρεβενά, ένας παράδοξος συνδυασμός;
Πράγματι, η πρώτη απορία δημιουργείται και αναζητώντας κάποιος κάποια σχέση, το αναρωτιέται εύλογα. Τελικά όμως δεν είναι και τόσο παράδοξος συνδυασμός, εάν το αναλογιστούμε καλύτερα. Τα έθνη με έντονη λυρικότητα, μουσική ποίηση δεν είναι τυχαίο το πως διαμορφώθηκαν. Η Ελλάδα και η Ιρλανδία μοιράζονται στην ιστορία τους κοινές αγωνίες. Ελευθερία, επιβίωση, μετανάστευση. Τους καημούς τους τούς μοιράζονται με μουσική και τραγούδι. Ο χορός εκφράζει στα σώματα την ιστορία των συλλογικών συναισθημάτων που αποτυπώσανε και κουβαλάνε. Για εμάς η Ελλάδα και η Ιρλανδία με τις παραδόσεις τους έχουν όχι μόνο να διηγηθούν αλλά να συμβουλέψουν και να χαράξουν το δρόμο της Ευρώπης. Είναι χώρες και έθνη με νοηματοδοτήσεις. Στα Γρεβενά τυχαίνει από το 2015 να γιορτάζουμε τον Άγιο Πατρίκιο ισαπόστολο, προστάτη και φωτιστή της Ιρλανδίας. Ένας άγιος με σπουδαίο έργο, θάρρος και πίστη που μέσα από το βίο του μπορούμε να αντλήσουμε έμπνευση και δύναμη. Για όσους γνωρίζουν την Ιρλανδία, ο τόπος μας τον Μάρτιο θεωρώ πως γεωφυσικά προσιδιάζει. Αυτή εξάλλου είναι και η βασική προτροπή του φεστιβάλ μας. Όποιος επισκέπτεται τα Γρεβενά είναι σα να έχει ταξιδέψει στην Ιρλανδία. Στην Ιρλανδία το πρωταγωνιστικό όργανο είναι το βιολί όπως και στα Γρεβενά, στην μέλλουσα εξέλιξη του φεστιβάλ προσδοκούμε πέρα από τη γέφυρα πολιτισμού που θεμελιώσαμε ήδη, να δούμε και έναν μεγάλο διάλογο ανάμεσα σε ιρλανδούς και γρεβενιώτες μουσικούς! Ήδη το φαντάζομαι, βιολιά που θα σπιθίζουν χαρά, με δοξαριές γεμάτες χρώματα Γρεβενών και Ιρλανδίας!
- Πως ξεκίνησε, σαν ιδέα, το St. Patrick’s Day;
Η ιδέα ξεκίνησε το 2015, όταν με την ευκαιρία της εορτής του Αγίου Πατρικίου, αποφάσισα να μοιραστώ με την πόλη μου, τα Γρεβενά, ένα προσωπικό μεράκι που είχα με την ιρλανδική μουσική. Είδα πως άρεσε πολύ εάν σκεφτείτε πως η πρώτη διοργάνωση που είχαμε κάνει κράτησε έως την 5η ώρα το ξημέρωμα σε μια καθημερινή ημέρα (Τρίτη). Από τότε χτίζουμε κάθε χρόνο. Φτάσαμε στο σημείο να οργανώσουμε δική μας θεατρική παραγωγή σε έργο του Beckett (2020). Το φεστιβάλ μας έγινε το πρώτο φεστιβάλ ιρλανδικού πολιτισμού στην Ελλάδα και από το 2019 τελεί υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ιρλανδίας στην Ελλλάδα. Μας κάνει πολύ περήφανους και χαρούμενους αυτή η εξαιρετική τιμή!
- Φέτος τι θα έχουμε στο (πολιτιστικό) μενού;
Φέτος, υποσχεθήκαμε να είναι η μεγαλύτερη εκδοχή του φεστιβάλ. Πλήθος μουσικών σε 4 συναυλίες και μια μπάντα που θα κινείται στους δρόμους της πόλης, κινηματογράφος, γαστρονομία. Σεμινάρια χορού όπως το είχαμε ξεκινήσει το 2019 και για πρώτη φορά σεμινάριο παραδοσιακού ιρλανδικού τραγουδιού (sean-nos) με μια καταξιωμένη εθνομουσικολόγο. Σπουδαία ευκαιρία θεωρώ και για τα Γρεβενά και για την Ελλλάδα γενικότερα. Πάντα μας απασχολεί στα φεστιβάλ μας (St. Patrick’s Day Festival, Topos Festival, Manakia Film Festival of Fine Arts) να εντάσσουμε δράσεις εκπαίδευσης, ώστε να μεταβιβάζεται γνώση παράλληλα με τις χαρές που προσφέρει μια γιορτή. Το σπουδαιότερο όμως όλων θεωρώ πως ειδικά για φέτος είναι η συνεργασία μας με το Πανεπιστήμιο της Τριάδος (Trinity) του Δουβλίνου. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα δόθηκε άδεια σε εμάς για μια έκθεση τέχνης που θα είναι αφιερωμένη στο Βιβλίο των Κελς (Book of Kells) ίσως το μεγαλύτερο και πιο διάσημο χειρόγραφο βιβλίο (είναι Ευαγγέλιο) για την εξαιρετική εικονογράφηση και καλλιγραφία του. Είναι μεγάλη η τιμή για τα μικρά μας Γρεβενά να καταφέρνουν κάτι τόσο σπουδαίο. Είναι η πρώτη φορά στην Ελλάδα που αδειοδοτείται από το Πανεπιστήμιο της Τριάδος μια τέτοια έκθεση. Η γέφυρα που κάποτε ονειρευόμασταν όταν ξεκινούσαμε τη διοργάνωση του φεστιβάλ πλέον είναι όχι μόνο πραγματική, αλλά συμβαίνει με σπουδαίους φορείς της Ιρλανδίας.
- Τι είναι η Ιρλανδία, σαν τρόπος για τον Στέλιο;
Σαν τρόπος είναι οι κοφτές δοξαριές στα βιολιά της, η ειλικρίνεια στις φωνές των sean-nos τραγουδιών που σου ψύχουν τα σωθικά και σου υπενθυμίζουν το μεγαλείο της συγκίνησης που έχει η αυθεντικότητα. Είναι τρόπος που τον έχουμε ανάγκη στην εποχή της αποδόμησης που ζούμε. Προσωπικά για εμένα είναι πηγή έμπνευσης, καταφύγιο οριζόντων και ορόσημο μιας κρυστάλλινης οπτικής της ζωής που δεν γνωρίζει από υποκρισία. Όταν ακούω γκάιντες νιώθω να εκδιώχνονται από το νου μου αρνητικές σκέψεις και νιώθω να επανασυντονίζομαι με μια αισιοδοξία γεμάτη δημιουργία και αισθητική. Ο τρόπος της Ιρλανδίας με συγκινεί. Η γιορτή του Αγίου Πατρικίου κατάφερε από τους ιρλανδούς της διασποράς να γίνει η μοναδική εθνική-θρησκευτική εορτή που γιορτάζεται σχεδόν παντού στον πλανήτη. Ενώνει ανθρώπους παγκοσμίως και αυτό δεν είναι απλά θαυμαστό, αλλά ιερό! Πόσο σημαντικό ο Άγιος Πατρίκιος να ενώνει ανθρώπους από την Ιρλανδία έως την Αργεντινή και την Ιαπωνία που πλέον γιορτάζεται με πολυήμερα φεστιβάλ. Κάπως έτσι ήρθε και στα Βαλκάνια. Θα τολμήσω να πω πως το φεστιβάλ μας είναι ίσως και το πρώτο πολυθεματικό φεστιβάλ ιρλανδικού πολιτισμού σε όλα τα Βαλκάνια.
Συνοψίζοντας η Ιρλανδία για τον Στέλιο είναι, μια διαρκής υπενθύμιση και μια υπόσχεση. Αυτό που τολμηρά στην Ωδή του χάρισε στην ανθρωπότητα ο ιρλανδός ποιητής Arthur O’ Shaughnessy προτρέποντας να είμαστε οι δημιουργοί της μουσικής και οι ονειρευτές των ονείρων.