Γράφει ο ΝΩΝΤΑΣ ΤΣΙΓΚΑΣ
Χτες άνοιξα το λιαστό κρασί της Πάρου «Μωραΐτη» που μου είχε προσφέρει τότε. Πήγα ύστερα κάτω κι έβαλα να παίζει ένα τραγούδι του Μανώλη Ρασούλη:
Λένε πως αν κανείς πεθαίνει
κρυφά χαμογελά
κάτι θα βλέπει κάτι συμβαίνει
και κάποιους χαιρετά…
Ιούλιος 2018. Συνάντηση και δια ζώσης με τους Παπαδημητρακόπουλους. Η συγκίνηση μεγάλη. Αλληλογραφούμε και επικοινωνούμε κοντά έξι χρόνια και δεν έχουμε συναντηθεί ποτέ. Ο καλός κοινός μας φίλος, συγγραφέας και εκδότης Δημήτρης Κανελλόπουλος, με είχε φέρει σε επαφή καθώς χρειάστηκε ιατρική φροντίδα η αδελφή της Νιόβης και πρώτη σύζυγος του μακαρίτη Ηλία Πετρόπουλου, η Ναυσικά Κατάκη. Στη συνέχεια αναπτύχθηκε δεσμός αγαπητικός, συγγενικός σχεδόν.
Στην πόρτα η σφραγίδα του οίκου Ηλίας-Νιόβη, σε μάρμαρο φιλοτεχνημένο δια χειρός του αείμνηστου φίλου τους και σπουδαίου ζωγράφου Ράλλη Κοψίδη. Μας άνοιξε ο Ηλίας σύροντας την σιδερένια εξώπορτα. Το σπίτι ένας κήπος. Ένας κήπος που προχωρούσε μέχρι την αμμουδιά και τη θάλασσα με τα δέντρα του, τα κηπευτικά την εργόχειρη ομορφιά του. Ένα ένα μας συστήνονται τα δέντρα δια στόματος ΗΧΠ. Όλα, εκτός από τον υψηλόκορμο ευθυτενή μεξικάνικο κάκτο, έχουν έρθει από την Ηλεία με ειδική άδεια της δασικής υπηρεσίας και πιστοποίηση γεωπόνων ότι δεν μεταφέρουν …«δέντρινα» νοσήματα.
Εδώ συνέβη σιωπηλά, σχεδόν αντανακλαστικά, σαν επούλωση τραύματος, η ανασύσταση του περιβολιού του κτήματος της οικογένειας που το ρήμαξε η ιταλική κατοχή στον Πύργο. «Μέχρι και ατσάραντοι (καρδερίνες) που δεν υπάρχουν στην Πάρο ήρθαν εδώ», μου είπε υπομειδιώντας καταευχαριστημένος.
Στο ήσυχο καθιστικό της εισόδου μας περιμένει «η ολβία σύζυγός του» (όπως την αποκάλεσε ο κοινός μας φίλος, ο συγγραφέας Αλέξανδρος Κοσματόπουλος), γιατρίνα και αυτή, η ποιήτρια Νιόβη. Λυγερή, αέρινη σχεδόν, ελαφοπερπατούσα παρά το προχωρημένο της ηλικίας, γεμάτη καλοσύνη, αρχοντική. Εκείνη η μούσα του και σκέπη της ζωής του. Εκείνος «Η άμπελός» της. Το λέει στο ομότιτλο ποίημά της:
[…] Ἐμένα ἡ χαρὰ μοῦ φτάνει
νὰ βλέπω τ’ ἄσπρα σου μαλλιά
ν’ ἀναρριπίζουν οἱ θαλάσσιες αὖρες
κι ἐγώ κατ’ ἑμαυτήν νὰ ψιθυρίζω
Κύριε, Κύριε, ἐπίβλεψον ἐξ οὐρανοῦ
καὶ ἴδε
καὶ ἐπίσκεψαι τὴν Ἄμπελον ταύτην
ἥν ἐφύτεσεν ἡ δεξιά σου.
Καθίσαμε ως το βράδυ. Περί πολλών ομολογήσαμε. Μ’ άφησε ν’ ανέβω και στο γραφειάκι του στο υπερώον δώμα να το φωτογραφήσω. «Αρκεί να μην πειράξεις τίποτα», είπε, σαν να έδινε στρατιωτική εντολή. Ανέβηκα στο εργαστήριον του Αρχειοθέτου…
Όταν φεύγαμε πρόσεξα μια κυκλική αβαθή στέρνα, σαν πλατιά ρηχή κολυμβήθρα με καθαρό νερό μέσα στο κτήμα. «Βάζω νερό εδώ για τις γατούλες. Αλλά πίνουν από δω και τα πουλιά. Έρχονται εκ περιτροπής. Καμιά φορά μαζί με τις γάτες».
«Είναι η κρήνη των πουλιών» ψιθύρισα.
Χάθηκε σ’ ένα χθαμαλό αποθηκάκι ανοίγοντας μια πορτούλα στεφανωμένη από αναρριχητικά και βγήκε κρατώντας ένα μικρό βάζο. «Στην ταράτσα του δώματος απλώνει κάθε χρόνο τα βερίκοκα της συγκομιδής ή Νιόβη και τα στεγνώνει. Κι ύστερα κάνει από αυτά μαρμελάδα». Η ετικέτα στο βαζάκι γραμμένη από τον Ηλία. Με μαύρο χοντρό μαρκαδοράκι και σε πολυτονικό εννοείται: Μαρμελάδα ἀπὸ βερίκοκα τοῦ κήπου μας. Νιόβη ἐποίει. Πάρος 6-2018. Πράγματι, η μαρμελάδα εκείνη, που ανοίχτηκε λίγες μέρες αργότερα στη Σαλονίκη, άφηνε σαν περίληψη το άρωμα και όλες τις άλλες αισθητικές απολαύσεις που είχε εκείνη η βραδιά στον κήπο των Παπαδημητρακόπουλων.
Η πολυετής και άθλια πανδημία μαζί με άλλα προβλήματα τούς απομάκρυναν από το ονειρεμένο σπίτι στη Πάρο ήδη από το 2020. Οι παραινέσεις μου να βρουν τρόπο να πηγαίνουν έπεφταν στο κενό γιατί ο Ηλίας εκτός από γιατρός ήταν σοφότερος και ζύγιαζε την κατάσταση ψυχραιμότερα κρίνοντας πως η επιστροφή εκεί ήταν πλέον ανέφικτη.
Νομίζω ότι από προχθές χαμήλωσαν για τα καλά πια τα φώτα στον κήπο όπως τον φωτογράφησα το βράδυ του αποχαιρετισμού στη στερνή συνάντησή μας από κοντά. Είχα προλάβει να του πω μονάχα, καθώς είχα αναζητήσει στο Google earth το σπίτι και τώρα που το σκέφτομαι μιμούμενος την τελευταία σπαρακτική φράση στον «Οβολό»:
«Ηλία, η κρήνη των πουλιών στο κτήμα φαίνεται κι από το φεγγάρι!»
(https://xartokoptis.blogspot.com/2024/12/blog-post.html)
Φωτογραφίες ΝΤ
