Τρίκαλα, Αγγλία, Ιταλία, Αθήνα: σταθμοί του Γιώργου Χατζηστεργίου- τί αποτυπώματα άφησαν και αφήνουν;
Μαζί και Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία και Τουρκία. Βιωματικοί κόμβοι. Γνωστικοί. Εξελικτικοί. Αναβαπτιστικοί. Δεν πρόκειται απλά για αποτυπώματα. Συνιστούν βαθειέςσυναστροφές που μας εχουν σχηματίσει, και συνεχίζουν να μας ανασχηματίζουν. Ένα πολυδιάστατο σύστημα αναφοράς.
*
Πολιτικός Μηχανικός, μα και στον κόσμο των ιδεών, την οικοδομή της λογοτεχνίας, δόκιμος μάστορας. Δοκιμές σύζευξής τους, μιας συνάντησης με πολλαπλές σημασίες; Με πόσα βιβλία μέχρι τώρα;
Κάθε βιβλίο μου συνιστά μια σύζευξη: με την απέναντι όχθη, το πιο πέρα. Ενδιαφέρει το Όλον, που εμπεριέχει και τα δύο. Συμβολικά πρόκειται για τη σύζευξη της vita activa (ο κόσμος των έργων μηχανικής), και της vita contemplativa (ο κόσμος των ιδεών).
Τα βιβλία είναι πολλά. Από το «Μικρή Πόλη, Μεγάλα Μυστικά», το «Σου έχει μείνει καθόλου περιουσία;», το «Έξοδος»- που κυκλοφορεί και στα αγγλικά με τον τίτλο «NaesAnaes»-, και το «Η Γή τρέμει!», ως το «Χορός Μεταμφιεσμένων», το «Αποτύπωμα Γυναίκας», και βεβαίως τα πιό πρόσφατα «Πολιτισμός των Φαντασμάτων», «Ηδονική Γεωγραφία», και το πολύ φρέσκο «Μεθόριος».
Κατά κάποιο τρόπο, όλα μαζί συνιστούν μια ενιαία Πόλη, συμβολικά βεβαίως, με την ετερογένεια των διαφορετικών περιοχών της, τη σύνδεσή της με το παρελθόν, και τις ποικίλες προβολές της στο μέλλον. Οι χαρακτήρες των λογοτεχνημάτων διατρέχουν αυτή την Πόλη, το ίδιο και οι αναγνώστες που συμβάλλουν με τον τρόπο τους στο άπλωμα και την εμβάθυνση στα χαρακτηριστικά της.
Πρόκειται για μια πλούσια, εξελικτική συναναστροφή που διαρκώς εξελίσσεται. Τα βιβλία έχουν ήδη βρεί την ανταπόκριση που επιθυμούσα, μα όλη αυτή η σχέση δεν σταματά εδώ. Τα βιβλία είναι δρομείς μεγάλων αποστάσεων, και επί πλέον, αν δούμε την ηλικία των συγκεκριμένων βιβλίων μου με ανθρώπινα μέτρα, είναι ακόμα από παιδιά έως έφηβοι- που σημαίνει ότι έχουν ακόμα μπροστά τους πολλές φάσεις εμπειριών και καινούριων συναναστροφών, ελπίζω.
*
Οι πόλεις και οι ιστορίες τους, οι προσωπικές τους αφηγήσεις. Βρίσκω εξαιρετικά γόνιμο ένα τίτλο βιβλίου σας «Μικρή Πόλη, μεγάλα μυστικά». Τί μυστικά έχουν να μας πουν οι πόλεις που αγαπήσαμε;
Υπάρχει μια παλιά ρήση, που λέει περίπου ότι «το μυστικό δημιουργεί πολιτισμό». Όχι βεβαίως με την έννοια της απάτης- εκεί επιθυμούμε τη διαφάνεια που μας προστατεύει κατά το δυνατόν από παρεκτροπές-, μα από την άποψη του ότι όλα τα ανθρώπινα, άρα και η πόλη, έχουν ολόκληρα κοιτάσματα προς ανακάλυψη.
Σε όλη μας τη ζωή θα ανακαλύπτουμε όψεις που δεν γνωρίζαμε, ούτε καν το υποψιαζόμαστε, υπό την προϋπόθεση ότι εξακολουθούμε να αγαπάμε την πόλη, να νοιαζόμαστε γι’αυτή. Πρόκειται για τα αγαθά που παρέχει η σχέση, όχι η αρπαχτή: αενάως καινούριες ματιές από τους αενάως ανανεούμενους εαυτούς μας.
*
Σε πρόσφατο άρθρο σας γράφετε: «Αυτό που ενδιαφέρει εδώ, σε σχέση με το έργο του Εμπειρίκου, είναι ότι ο ποιητής αναγνωρίζει την πραγματική Αθήνα και θέλγεται από τη ζωτικότητα και το είδος των παλμών της». Πώς νιώθουμε στις δικές μας ζωές τους παλμούς της πραγματικής πόλης, των τόπων που μας περιέχουν και τους ζούμε;
Όταν δεν αρκούμαστε σε μια ρηχή ζωή, όταν διψάμε να συνδυάσουμε το βεβαίως απαραίτητο «ζην» με το «ευ ζην». Όταν χωνόμαστε στα έγκατα της πόλης ή χανόμαστε περιπλανώμενοι στους δρόμους της.
*
Μορφές που σας επηρέασαν στον χώρο της δουλειάς σας αλλά και της λογοτεχνίας, τον κόσμο των ιδεών;
Είναι αμέτρητοι οι άνθρωποι που με έχουν επηρεάσει, και πρώτα απ’όλα η οικογένειά μου, σε σχέση με τον τρόπο που στέκομαι απέναντι στα πράγματα, όπως και κάποιοι υπερπολύτιμοι δάσκαλοί μου- όχι το σύστημα της εκπαίδευσης συνολικά- που μου μάθανε γράμματα και αριθμούς.
Οπωσδήποτε, χρωστώ τη μύησή μου στα δύο αυτά πεδία κυρίως σε ανθρώπους περασμένων γενεών- μαθητεύοντας δίπλα τους ή μελετώντας τα έργα τους.
Στα του πολιτικού μηχανικού, ξεχωρίζω τον μέντορά μου Δημήτρη Μπαϊρακτάρη- ακόμα επωφελούμαι από την μαθητεία μου κατά την εργασία ανάλυσης της καλωδιωτής στέγης του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας-, τον καθηγητή Θεοδόση Τάσιο για τον τρόπο που φωτίζει την πολυδιάστατη υπόσταση που οφείλει να έχει ο Μηχανικός, μα και μια σειρά από μηχανικούς που τιμούν στο πεδίο την αποστολή τους κάθε μέρα.
Στον τομέα των ιδεών, ισχύουν ανάλογα. Ξεχωρίζω, με απόσταση, τους τεράστιους ποιητές της ελληνικής κυρίως μεταπολεμικής ποίησης. Κατά τα άλλα, πολύ θέλγομαι και πολλά χρωστάω στους κλασικούς του ευρωπαϊκού πολιτισμού, κυρίως του 19ου αιώνα των τεράστιων μετασχηματισμών- αλλά όχι μόνο αυτού του αιώνα, και όχι μόνο της Ευρώπης. Είμαι κυνηγός θησαυρών, και διψώ να τους ανακαλύπτω- ακόμα ψηλαφώ τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, για παράδειγμα: το σύμπαν των ιδεών είναι ανεξάντλητο, ευτυχώς, και ισχύουν και για δω όσα προείπαμε για τις πόλεις και τον έρωτα.
Ισχύει πάντως, ότι οι γνώσεις δεν είναι υπόθεση μόνο του μυαλού, μα και των εμπειριών στο πεδίο- όπου οφείλουμε διαρκώς να τις δοκιμάζουμε.
*
Το επόμενο βιβλίο βρίσκεται ήδη στο σχεδιαστήριο του συγγραφέα;
Ω, ναι! Γράφω και γράφω, κατά κάποιο τρόπο και με τα δυο χέρια, ή μάλλον καλλίτερα και με τις πέντε αισθήσεις! Διψώ για το παρακάτω, για το πιό πέρα! Πολύ με σπρώχνουν και με εξελίσσουν οι σχολιασμοί των προηγούμενων βιβλίων μου από τους αναγνώστες. Σ’αυτή τη φάση, το βιβλίο «Μεθόριος- η αυτοκρατορία των ορίων» είναι στο επίκεντρο.
____________
Ο Γιώργος Μ. Χατζηστεργίου είναι πολιτικός μηχανικός που γράφει.
Έργα του στο πεδίο της μηχανικής αφορούν την αναστήλωση μνημείων, τον έλεγχο επάρκειας και ενίσχυση του φέροντος οργανισμού υφιστάμενων κατασκευών, καθώς και νέα κτίρια, όπως ξενοδοχεία, κτίρια γραφείων και κατοικιών.
Έργα του στο πεδίο των ιδεών αφορούν σε βιβλία λογοτεχνικά ή δοκιμίων. Όλα του τα βιβλία έχουν εκδοθεί στα ελληνικά από την “Αλεξάνδρεια”. Δύο από αυτά κυκλοφορούν στα αγγλικά, από το Amazon.
——————————-
Την συνέντευξη πήρε, για τα ΧΡΟΝΙΚΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ και το www.mygrevena.gr, o Αντώνης Ν. Παπαβασιλείου.