Τον τελευταίο μήνα στην πόλη μας, για πρώτη φορά διοργανώνεται έκθεση για το έργο των πρωτοπόρων Αδελφών Μανάκια. Οι Αδελφοί Γιαννάκης και Μίλτος Μανάκια υπήρξαν οι πρώτοι κινηματογραφιστές στα Βαλκάνια και εδώ στον τόπο μας τα Γρεβενά και συγκεκριμένα στο χωριό τους, όπου γεννήθηκαν και μεγάλωσαν, την ξακουστή Αβδέλλα Γρεβενών γύρισαν την πρώτη τους ταινία με τίτλο “Υφάντρες”.
Ποια είναι όμως η άγνωστη ιστορία πίσω από την τρέχουσα έκθεση, που την κάνει τόσο ιστορικά σημαντική όσο και συγκινητικά ξεχωριστή;
Το 1998 λοιπόν, ο Λεωνίδας Μανάκιας γεννημένος το 1935 στη Λάρισα, θετός γιος του Μίλτου Μανάκια, ζητά να συναντήσει τον έλληνα πρέσβη που βρισκόταν στην πόλη των Σκοπίων. Αφού του εξιστορεί σημαντικά γεγονότα και ιστορίες από την οικογένεια του, παραδίδει στον πρέσβη ένα κουτάκι με φωτογραφίες που φύλαγε για χρόνια και τις είχε από τον πατέρα του Μίλτο Μανάκια.
“Κύριε πρέσβη, παρακαλώ δεχθείτε τις φωτογραφίες του πατέρα μου Μιλτιάδη Μανάκια, οι οποίες προέρχονται από την προσωπική μου συλλογή. Ο πατέρας μου αισθανόταν Ελληνας και για τον λόγο αυτό προσφέρω τις φωτογραφίες για την έκδοση σχετικού άλμπουμ αφιερωμένου σ’ αυτόν”.
Ζήτησε από τον πρέσβη να μεταφέρει το κουτάκι στην Ελλάδα με τους όρους να χρησιμοποιηθεί το υλικό στην Ελλάδα και να δημιουργηθεί ένα λεύκωμα με τις φωτογραφίες. Με την προϋπόθεση να εκδοθούν όμως μετά τον θάνατό του. Έτσι κι έγινε, ο πρέσβης που παρέλαβε το κουτάκι ήταν ο κ. Αλέξανδρος Μαλλιάς, ο οποίος μετά τον θάνατο του Λεωνίδα Μανάκια και αφού φύλαξε για χρόνια το υλικό, το παρέδωσε στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στη Θεσσαλονίκη. Η ψηφιοποίηση και η τεκμηρίωση του σημαντικού αυτού υλικού ξεκίνησε από την επιστημονική ομάδα του Μουσείου και σήμερα στα Γρεβενά, στα πλαίσια του 2ου Διεθνούς Φεστιβάλ Μανάκια, έχουμε τη χαρα και την τιμή να εκτίθεται ένα μέρος των φωτογραφιών στην έκθεση με τίτλο “Γιάννης και Μίλτος Μανάκια. Τα πρόσωπα πίσω από το φακό”. Την έκθεση επιμελήθηκε η κ. Σταυρούλα Μαυρογένη, ιστορικός τέχνης και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης του ΙΜΜΑ.
Το συλλεκτικό λεύκωμα διατίθεται από το βιβλιοπωλείο Ασυναγώνιστον στον κεντρικό πεζόδρομο της πόλης. Η έκθεση, μετά από παράταση, θα είναι ανοιχτή έως και την Τετάρτη 8 Νοεμβρίου 2023, καθημερινά, στις 7 – 9 το απόγευμα.
Στα Γρεβενά έχουμε τη δυνατότητα, χάρη στον Πολιτισμό, να ζούμε ιστορικές και μοναδικές στιγμές. Η συγκυρία και η άγνωστη ιστορία πίσω από την τρέχουσα έκθεση το αποδεικνύει περίτρανα. Είναι σημαντικό κάθε γρεβενιώτισσα και γρεβενιώτης να επισκεφθεί την έκθεση, καθώς είναι ένα πολύ μεγάλο και πρωτοποριακό κομμάτι της ιστορίας του που καλό είναι να γνωρίσει από κοντά και να δει με τα ίδια του τα μάτια.
Η έκθεση αποτελεί συνδιοργάνωση του 2ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Μανάκια, του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, της Κινηματογραφικής Λέσχης Γρεβενών, του Συλλόγου Αλληλεγγύης & Εθελοντισμού Ελπίδα και του δημιουργικού γραφείου S+ αισθeτικό.
